Халкыбызның милли рухын, гореф-гадәтләрен саклау юнәлешендә

Район мәдәният учреждениеләре эшчәнлеге тотрыклылык һәм югары нәтиҗәле хезмәт белән аерылып тора. 221 клуб оешмасы эшли (71 балалар өчен, 80 өлкәннәр өчен), 2153 катнашучы (575 бала, 726 өлкәннәр), 12 иҗат коллективы «халык» һәм 4се «Үрнәкле» исеменә ия.

Узган елда районның үзешчән коллективлары, солистлар, балалар сәнгать мәктәбе укучылары 5 төбәкара конкурста, 29 республика, 32 Бөтенрусия, 9 төбәк, 19 халыкара конкурста һәм фестивальдә һәм 10 район конкурсында һәм акцияләрендә актив катнаштылар.

Безнең район «Дуслык хороводы» дөнья рекордын куюда, «Вой келян» төбәкара фестивалендә, «Куделя» халык вокаль ансамбле -Троица фестивалендә, «Акбузат» үрнәк хореография ансамбле СанктПетербург шәһәрендә «Призвание-Артист» халыкара фестивальконкурсында катнашты һәм «Зарифа»башкорт биюе белән Гран-при алды.

2023 елның 25 ноябрендә “Елкән” башкорт классик музыкасын яшь башкаручылар конкурсының финалы һәм гала-концерты узды. Финал туры эфирда «Башкортостан» Дәүләт концерт залы сәхнәсендә үтте. Башкортстан Республикасы Милли симфоник оркестры озата баруында, Вадим Төхвәтуллин Мәсәлим Вәлиевның «Аҡ ҡайын» пьесасын башкарып, Гран-при яулады.

Ишкар күпфункцияле клубының «Балкыш» халык башкорт фольклор ансамбле (җитәкчесе - Л.Галиева), Иске Кыргыз авыл мәдәният йортының «Ағиҙел таңдары» халык эстрада – фольклор ансамбле (БР атказанган мәдәният хезмәткәре Р.Мәҗитов), удмурт халык фольклор ансамбле коллективларының уңышлары белән горурланабыз. Ташкичү авыл клубының «Пиналсюлэмъес» (Г.Сафиева), Анач авыл мәдәният йортының «Ош виче сем» халык мари фольклор коллективы (Г.Иксанова), «Ак тирәк» башкорт фольклор җыры халык ансамбле (З.Шәрифҗанова), район мәдәният сараеның «Мирас» фольклор музыкасы халык ансамбле (БР атказанган мәдәният хезмәткәре Г.Габдуллин), район мәдәният сараеның «Ветеран» халык хоры (Л.Таҗиева), район мәдәният сараеның халык тынлы оркестры (И.Хәйбрахманов), Базытамак күпфункцияле мәдәният йортының «Сандугач» вокаль ансамбле (З.Хөснетдинова), район мәдәният сараеның «Куделя» халык вокаль ансамбле (Р.Зарипова), район мәдәният сараеның «Акбузат» үрнәкле хореография коллективы (Г.Габдекәева), район мәдәният сараеның «Hawa» үрнәкле хореография коллективы (И.Яхина) һ.б. уңышлары белән горурланабыз.

2024 елда Башкортстан Республикасы Мәдәният министрлыгы тарафыннан Илеш районы муниципаль районында бренд (имидж) чарасы хупланды, «Икмәк –барсына да баш» республика фестиваль-конкурсы октябрь аена планлаштырыла.

Агымдагы ел Русия Федерациясендә Гаилә елын һәм Башкортстанда сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгәннәрне кайгырту елын ачуга багышланган бәйрәм концерты белән башланды». Фойеда М.Рәхимовның 90 еллыгына багышланган күргәзмә оештырылды.

Әлеге вакытта муниципаль районының ял итү мәдәният учреждениеләре үз зонасында хәрбиләргә хәйрия ярдәме күрсәтү буенча актив эш алып бара. Авыл мәдәният йортларында «Үзебезнекеләрне ташламыйбыз!» клублары эшли. Анда катнашучылар маскировка челтәрләре үрү белән шөгыльләнәләр, окоп шәмнәре ясыйлар, йон оекбашлар бәйлиләр, шулай ук хәрбиләр өчен гуманитар ярдәм җыялар. Мәдәният учреждениеләре «Безнең өчен! Ватан өчен!» район марафоны кысаларында 22 хәйрия концерты оештырды. Иҗади коллективлар һәм башкаручылар Украинада махсус хәрби операциядә Ватаныбызны саклаучы якташ хәрбиләргә ярдәм итү өчен чыгыш ясады. Билет сатудан алынган акчалар рәвешендәге хәйрия ярдәме сугыш хәрәкәтләре зонасында булган мобилизацияләнгән егетләрнең ихтыяҗларына юнәлдереләчәк.

Узган елда Урындагы инициативаларны яклау программасы буенча районның 3 проекты районның мәдәни-ял итү учреждениеләре файдасына узды. Хәзерге вакытта Тәҗәй мәдәният йортында, Краснояр авыл клубында җылыту системасы капиталь ремонтлана һәм алыштырыла, Мари-Мәнәвез авыл клубы газ белән җылытуга күчерелә.

«Бердәм Русия» партиясенең «Эшлекле гамәлләр» партия проектын тормышка ашыру кысаларында республика һәм урындагы бюджет хисабына Анач авыл клубында ремонт эшләре башкарылды, Кадер авыл мәдәният йортына музыкаль җиһазлар сатып алынды, керү ишеге куелды, Теләкәй авыл клубында ремонт эшләре башкарылды. «Эшлекле гамәлләр» проекты кысаларында башкарылган эшләрнең гомум суммасы якынча 447 мең сум тәшкил итте.

Узган елда мәдәният учреждениеләренең матдитехник базасын ныгыту буенча түбәндәге чаралар үткәрелде:

- Дөмәй, Иске Кыргыз, Карабаш, Йонны, Иләкшиде, Лаяшты, Исәмәт авыл мәдәният йортларында косметик ремонт үткәрелде, Анач, Аккүз, Йонны авыл клубларына сәхнә киемнәре сатып алынды, алып баручылар өчен костюмнар, район мәдәният сараеның иҗат коллективлары өчен сәхнә костюмнары тектерелде, район конкурсларында һәм фестивальләрдә җиңүчеләрнең бүләк сертификатларына газон кисүче, микрофоннар, тавыш көчәйтүче колонкалар сатып алынды.

«Уңайлы мохит» республика программасы кысаларында гражданнарның мобиль төркемнәре өчен социаль хезмәт күрсәтү учреждениеләренә керүне тәэмин итү өчен ике тапкыр Советлар Союзы Герое Муса Гәрәев музеена субсидия бүлеп бирелде. Планлаштырылган чараларга түбәндәгеләр кертелгән: бинаны өлешчә капиталь ремонтлау, шулай ук 731 мең сумлык махсус җиһазлар сатып алу.

Узган елда барлык мәдәни-ял итү учреждениеләре яшьләр арасында бөтен ил буенча мәдәни чараларны популярлаштыруга юнәлдерелгән «Пушкин картасы» Бөтенрусия мәдәни программасын гамәлгә ашыру буенча актив эш алып бара. Бүгенге көндә районда 14 яшьтән 22 яшькә кадәрге

1040 яшь кеше карта иясе булды. Проектта районның барлык мәдәният учреждениеләре катнаша. «Пушкин картасы» буенча 140 мәдәни-ял чарасына, спектакльләргә, очрашу кичәләренә, тематик экскурсияләргә 9 мең 449 билет сатылган, аларның гомум суммасы 2 млн. 247400 сум.

2023 елда «Иҗади кешеләр» федераль проектын гамәлгә ашыру кысаларында мәдәни-ял итү учреждениеләре буенча төрле юнәлешләр буенча 17 кеше укыту һәм квалификация күтәрү курслары узды. Иң яхшы мәдәният учреждениеләренә акчалата бүләк алу конкурсында «Иң яхшы муниципаль мәдәният учреждениесе» номинациясендә Сүлте мәдәният йорты танылды. Бүләкләү суммасы - 102 мең.

Балалар район модельле китапханәсе район инвалидлар җәмгыяте белән берлектә 2023 елда Президент грантлары фондының финанс ярдәмен алган өч проект буенча эшли.

2023 елның гыйнварыннан 6 яшьтән 12 яшькә кадәрге сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгән 12 бала һәм аларның ата-аналары өчен район балалар модельле китапханәсе базасында «Яктырак бул» Арт-студиясе проекты эшне дәвам итте. Узган елның февралендә 6-14 яшьлек сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгән балалар өчен әлеге китапханә базасында Progress робототехника клубы ишекләрен ачты.

«Яктырак бул» проектының дәвамы буларак «Яктырак бул 14+» проекты эшләнде, ул да 2023 елның июнендә Президент грантлары фонды ярдәмен алды. «Яктырак бул 14+ «һөнәри юнәлеш бирү мәйданчыгын булдыру буенча яңа инновацион проект 14 яшьтән 17 яшькә кадәр сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгән яшьләрне һөнәри юнәлеш бирүгә юнәлдерелгән.

М.Гәрәев ис. кинотеатры район халкы арасында бик популяр. Отчет чорына кинотеатрда 118 кинофильм күрсәтелгән, шуларның 83е Русиядә һәм 35е чит илләрдә төшерелгән. Күрсәтелгән 1904 киносеансның 1612 се - балалар өчен.

Районның мәктәпкәчә учреждениеләре, мәктәпләр белән актив хезмәттәшлек алып барыла. Шулай ук пенсионерлар арасыннан тамашачылар саны да артты. Әйтик, җәй көне «Орленок» балалар ял һәм сәламәтләндерү лагеренда ял итүче балалар да кинотеатрда кунакта булды. Биредә Русиядә төшерелгән фильмнар билетларына Пушкин картасы белән түләргә мөмкин.

Безнең район мәдәни киңлекнең төрлелеге һәм үзенчәлеге белән аерылып тора. Монда төрле халыкларның гореф-гадәтләре, диннәре үрелеп бара. Милләтара мөнәсәбәтләрне гармонияләштерүгә юнәлдерелгән мәдәни-агарту чаралары үткәрелә. Мәдәният хезмәткәрләре халыкның барлык социаль катламы игътибарын җәлеп итәргә тырыша. Әйтик, «Масленица», «Сабантуй», «Нәүрүз бәйрәме» һәм башка халык бәйрәмнәре үткәрелә, шулай ук фольклор, үзешчән коллективлар һәм декоратив-кулланма сәнгать осталары эшчәнлегенә ярдәм оештырылган.

Мәдәният хезмәткәрләре үзләренең фидакарь хезмәтләре белән район халкының гореф-гадәтләрен саклыйлар, мәдәни һәм рухи потенциалны үстерүгә өлеш кертәләр. Хөрмәтле мәдәният хезмәткәрләре! Фидакарь хезмәтегез, иҗади эзләнүегез, киләчәктә дә районыбызның күркәм горефгадәтләрен саклап калуга көч куюыгыз өчен зур рәхмәтемне белдерәм. Һөнәри бәйрәмебез көнендә сезгә саекмас илһам, сәламәтлек, бәхет һәм иминлек телим.

Рөстәм ӘХМӘДИЕВ, район мәдәният бүлеге начальнигы.